traskalk: bemerkingen bij recept?

Hier kan worden gediscussieerd over duurzaam bouwen van woningen en andere panden

Moderator: Moderators

Plaats reactie
rijpezweer
Berichten: 140
Lid geworden op: 25 aug 2019, 20:38

traskalk: bemerkingen bij recept?

Bericht door rijpezweer »

Beste allemaal,

Ik heb op een hoop plekken recepten gesprokkeld voor de traskalkpleister op mijn strobouw. Ik kom uit op:
- 1 volumedeel hydraatkalk CL 90-S. CL 95 of CL 97 is hier niet te krijgen.
- 1 volumedeel trasmeel
- 5 volumedelen zand

Deze mix is redelijk hydraulisch. Ik wil zeker zijn dat alle tras zich bindt aan de hydraatkalk. Daarvoor is er genoeg water nodig. Anders riskeer je dat er tras gewoon als vulling gaat optreden. Heeft iemand wat hoeveelheid water in dit recept betreft meer tips dan gewoon te experimenteren?

rijpezweer
Ernest Dubois
Berichten: 723
Lid geworden op: 24 okt 2013, 20:12
Locatie: Oostrum/Mesa

Re: traskalk: bemerkingen bij recept?

Bericht door Ernest Dubois »

Jouw recepten kloppen en bj mij weten is water hoeveelheid niet uitgedrukt bij volume maar bij consistencie in een recept. Dat is ook logische als je plaster of specie of iets dergelijk mengt. Wat is de reden voor een tras mengsel bij jouw pleister? Gewoon kalkpliester moet voldoen behalve bij een traslaag onderaan de muur tegen opspatterend water en groter kanse op beschadiging want door de tras geef je een beetje meer hardheid. Voor de rest kan je water indringen reguleren door de dikte van de pleister laag. Behalve in extreem gevallen, lees constant aanwezigheid van vocht, heb je tras nodig.
Werken, das leuk.
rijpezweer
Berichten: 140
Lid geworden op: 25 aug 2019, 20:38

Re: traskalk: bemerkingen bij recept?

Bericht door rijpezweer »

Ernest Dubois schreef: 03 mei 2021, 01:28 Wat is de reden voor een tras mengsel bij jouw pleister?
De buitenpleister op mijn stromuren.
Gewoon kalkpliester moet voldoen behalve bij een traslaag onderaan de muur tegen opspatterend water en groter kanse op beschadiging want door de tras geef je een beetje meer hardheid. Voor de rest kan je water indringen reguleren door de dikte van de pleister laag. Behalve in extreem gevallen, lees constant aanwezigheid van vocht, heb je tras nodig.
Op de werf waarop ik vrijdag heb meegelopen werd Tubag TKP-L gebruikt als hechtlaag, een lichte traskalkpleister. Dat is ook zowat de standaard in strobalenbouw in België. Stro kan die extra ademende bescherming wel gebruiken.

Ecologie en budget maken het moeilijker om exact Tubag TKP-L 2000km verder te gaan gebruiken, maar een pallet tras laten leveren is wel nog te doen. We hebben al een pallet met 1400kg trasmeel staan...

We zijn er ook niet constant in de buurt om eventuele schade te herstellen. Dat kan zowiezo ook maar in het kortere zomerseizoen. Die tras zou dan moeten helpen. Dat is tenminste de redenering. Wat denk je daarvan?

P.S. NHL is niet te krijgen in de Baltische staten. Dat zou je ook moeten laten afkomen...
Keon
Berichten: 122
Lid geworden op: 26 jan 2020, 00:20
Locatie: Hasselt (B)

Re: traskalk: bemerkingen bij recept?

Bericht door Keon »

Wat velen wel eens over het hoofd zien, is dat het gunstige vochtgedrag van kalkpleister (, -mortel, -kalei, -verf,...) gebaseerd is op twee eigenschappen van luchtkalk (CL):
  1. Dampopenheid, dit is vochttransport in dampfase.
    (Nogal wat gevelverven claimen dit ook te zijn, bijv. silicaatverf).
  2. Capillariteit, dit is vochttransport in vloeibare fase. Deze eigenschap wordt vaak over het hoofd gezien en het is net deze eigenschap die zorgt dat kalk uw muren "actief" kan doen drogen aan de wind.
    Dit is een vrij unieke eigenschap van luchtkalk, waaraan de overige gevelverven- en pleisters niet kunnen tippen!
Kalkproducten met trass of hydraulische eigenschappen zijn idd. waterdichter maar dat gaat dan wel ten koste van de capillariteit. Daarmee moet je dus goed uitkijken (zie ook de opm. van Ernest om trasskalk te beperkten tot de onderste spatzone).

Hetzelfde kan gezegd worden van technieken als tadelakt (verzepen), de waterdichtheid verbetert maar de capillaire eigenschappen gaan achteruit.

Bovenstaande toegepast op strobalen of kalkhennep heeft als gevolg dat je als eerste (en tweede) laag best geen trass of hydraulische kalk (hooguit minimaal) in de pleister mengt zodat de pleister eventueel condensvocht "actief" uit het stro of de hennep kan zuigen.

Een goede kalkpleister bouw je op zodat de capillairen naar buiten toe als maar fijner worden, dit versterkt het actief drogen maar maakt de pleister ook meer waterremmend bij slagregen.

Om die reden gebruik je voor de tweede laag fijner zand dan voor de eerste laag en werk je alles finaal af best met een kalkverf. Voor een goede capillaire werking is het bijmengen van krijt- of marmerpoeder (ten koste van zand) ook aangewezen.

Wil je toch trass gebruiken als extra waterwering (en dan voor de gevels die veel slagregen ontvangen) dan pas in de allerlaatste afwerklaag.

Wat betreft uw vraag naar de hoeveelheid water... als je kijkt naar de Puzzolane reactie van trass met luchtkalk, dan heb je minimaal 1/6-de volumedeel water nodig voor ieder volumedeel trass voor de finale binding tot calciumsilicaathydraat (C-S-H). Dit alles gebaseerd op de dichtheid van de trass (1,8 g/cm³) en de molmassa (96 g/mol).
Meestal heb je meer nodig om alles smeerbaar te maken...

(Met één volumedeel luchtkalk per volumedeel trass, heb je een overmaat aan luchtkalk... dus het resterend vocht is nuttig/nodig om de luchtkalk te laten uitharden).

Voor de eerste laag moet je de strobalen goed nat maken... ik zou hiervoor kalkmelk gebruiken zodat er al wat luchtkalk diep in het stro kan indringen.
Onderstaand Youtube-filmpje vond ik zeer informatief (best afspelen op x 1,25):
rijpezweer
Berichten: 140
Lid geworden op: 25 aug 2019, 20:38

Re: traskalk: bemerkingen bij recept?

Bericht door rijpezweer »

Jij zou dus een pure kalk/zand-mix gebruiken voor de gevels die niet te veel vocht vangen, of er minstens mnder tras op gebruiken? Luchtkalkpleisters harden toch veel langzamer uit? Zeker in de Baltische staten zit je dan met een probleem...

Wat doet de toevoeging van tras met de elasticiteit van de pleister? Ik heb me laten vertellen dat hydraulische kalk (hydraatkalk met toevoeging van puzzolaan) elastischer is. Toch wel belangrijk bij stro.

De gangbare praktijk in België is het gebruik van Tubag TKP-L voor hechtlaag en hoofdlaag, daarna afgewerkt met een heel fijne afwerkpleister.

Zie onder andere ook https://ecomat.be/bestandenbank/EM-TF-P ... obalen.pdf .
Keon
Berichten: 122
Lid geworden op: 26 jan 2020, 00:20
Locatie: Hasselt (B)

Re: traskalk: bemerkingen bij recept?

Bericht door Keon »

Hoe langzamer de luchtkalk kan uitharden, hoe beter (zie ook het filmpje hierboven waar men natte jutte-doeken voor de pleister hangt en deze regelmatig nat spuit om het drogen te vertragen).
Als je nu (lente) kan beginnen met luchtkalk en je er pas op het laatste moment (voor de winter) een finale trass-laag opzet, lijkt mij dat ideaal.

(De Baltische staten zijn dus eerder een voordeel voor luchtkalk).

Ik zou wel wat minder zand nemen als je pure luchtkalk gebruikt (3 delen zand per deel luchtkalk).

Pure luchtkalk is normaal het meest elastisch maar ook het zachtst. Trass zal de pleister minstens iets harder maken en daar hoort altijd een lagere elasticiteit bij maar dat is altijd minder extreem dan bij bijv. een NHL5.
Voordeel van trass is dat je uw pleister stuurbaar kan maken op deze eigenschappen.

Die adviezen die je leest om voor alles trasskalk (à la Tubag TKP-L) te gebruiken, moet je ook lezen vanuit een commerciële reflex... bedrijfjes die komen bepleisteren "willen er ook sneller vanaf zijn"... die hebben dis niet het geduld dat een DHZ'er kan opbrengen.

(Dat was ook de reden waarom cementmortels de bovenhand kregen op kalkmortels).
rijpezweer
Berichten: 140
Lid geworden op: 25 aug 2019, 20:38

Re: traskalk: bemerkingen bij recept?

Bericht door rijpezweer »

Keon schreef: 04 mei 2021, 12:23 Hoe langzamer de luchtkalk kan uitharden, hoe beter (zie ook het filmpje hierboven waar men natte jutte-doeken voor de pleister hangt en deze regelmatig nat spuit om het drogen te vertragen).
Als je nu (lente) kan beginnen met luchtkalk en je er pas op het laatste moment (voor de winter) een finale trass-laag opzet, lijkt mij dat ideaal.
Mijn aannemer laat me per 1 juni in de steek. Dat is vanwege vorstrisico ook het vroegste moment dat je kan beginnen met kalkpleister. Zelf kan ik pas begin juli beginnen met de voorbereidingswerken aan de buitenkant. Reken dus op midden juli voor de start van het pleisteren. Grofweg een maand droogtijd, dus midden augustus. Mijn vertrek naar België staat gepland voor eind augustus, of vroeger, afhankelijk van eventuele covid-quarantaines. Dan schiet er al niet bijster veel tijd meer over om voor de eerste mogelijke vorst een extra laag te zetten. Een basislaag met tras erin - op zijn minst aan de regenkant- heeft dan het voordeel dat ze ineens al beter bescherming biedt.
Ik zou wel wat minder zand nemen als je pure luchtkalk gebruikt (3 delen zand per deel luchtkalk).
Uiteraard. Anders zit je met te veel aggregaat...
Pure luchtkalk is normaal het meest elastisch maar ook het zachtst. Trass zal de pleister minstens iets harder maken en daar hoort altijd een lagere elasticiteit bij maar dat is altijd minder extreem dan bij bijv. een NHL5.
Voordeel van trass is dat je uw pleister stuurbaar kan maken op deze eigenschappen.
Je suggereert dan:
- waar mogelijk minder dan 1 volumedeel tras per volumedeel CL, om een lagere hydrauliciteit te krijgen. Anders zit je met een HL5...
- minder tras dichter bij het stro
- meer tras dichter naar de buiten- en onderkant van een buitenmuur
- meer tras aan de regenkant van een buitenmuur dan aan de zonnekant
- in vochtige binnenruimten een beetje tras
- in drogere ruimten binnen geen tras

Uiteraard telkens de logische verhouding tussen bindmiddel (kalk of kalk met tras) en aggregaat (zand) respecteren.
Die adviezen die je leest om voor alles trasskalk (à la Tubag TKP-L) te gebruiken, moet je ook lezen vanuit een commerciële reflex... bedrijfjes die komen bepleisteren "willen er ook sneller vanaf zijn"... die hebben dis niet het geduld dat een DHZ'er kan opbrengen.

(Dat was ook de reden waarom cementmortels de bovenhand kregen op kalkmortels).
Ik ben gewoon op een werf van leemniscaat gaan meelopen. Ze waren no-nonsense genoeg om niet te zeggen dat het Tubag TKP-L moest zijn hoor. Ze wisten ook perfect goed dat ze aan mij niets zouden gaan verdienen, en ik was toch van harte welkom.

Het belangrijkste waar ik me nu nog wat mee moet bezighouden is de buitengewone druk waarmee mijn balen zijn geperst. Dat maakt het mogelijk iets moeilijker om de eerste pleisterlaag goed aan het stro te laten hechten.

In welke verhoudingen werk je trouwens krijt- of marmerpoeder in de pleister? En in welke laag? Die logica zie ik nog niet helemaal voor me.

Nog maar eens bedankt voor je tips!

rijpezweer
Keon
Berichten: 122
Lid geworden op: 26 jan 2020, 00:20
Locatie: Hasselt (B)

Re: traskalk: bemerkingen bij recept?

Bericht door Keon »

Je blijft ergens verkeerd redeneren... uw pleisterlaag heeft een dubbele functie, enerzijds mogelijks condensvocht uit de buitenste laag van uw stro zuigen en anderzijds fungeren als regenscherm.

Dat eerste aspect wordt zelden belicht en het is voor dit aspect dat je best een zuivere luchtkalk gebruikt omdat het zuivere calciumcarbonaat (CaCO3 = calciet) verantwoordelijk is voor die gunstige vochteigenschappen (dampopen + capillair).

In uw geval zou ik toch proberen om die eerste basislaag met een zuivere luchtkalk te doen (ook aan de regenkant) en (pas) de tweede laag met trasskalk.

Wat de hoeveelheid krijt of marmerpoeder betreft, ik zou een half tot één deel poeder per deel luchtkalk aanhouden en dit ten koste laten gaan van het aandeel zand.

Voordeel van krijt en marmerpoeder is dat dit gaat werken als "entplaats" voor de uitharding van de luchtkalk... de verse luchtkalk zal op de bestaande calcietkristallen van het poeder verder groeien en deze aan elkaar laten klitten... dit versnelt dus ook het uitharden van de pleister (een beetje).

Indien de eerste basislaag niet goed plakt aan uw stro, kan je er nog wat zuivere caseïne onder mengen (pakweg 10 à 15%), caseïne is een zeer goede lijm, zie ook mijn topic over caseïne vs watervastheid.
Eventueel breng je eerst een zeer dunne basislaag aan met caseïne en na 5 dagen droging, de rest van de pleister.


Wat de hardheid betreft... waar je uitkomt met een maximale hoeveelheid trass weet ik niet... maar het grote voordeel van trass tov. NHL of cement is dat trass dunne mono-calcium silicaten vormt (C-S-H) waar de andere meervoudige calcium silicaten vormen (C2-S-H, C3-S-H,...), die laatste zijn dus nog harder (en omvangrijker en bijgevolg ook minder flexibel).

Verder ook niet vergeten dat stro (net als hennep) van nature veel kiezelzuur bevat (siliciumdioxide). Dat kiezelzuur zal ook reageren met de luchtkalk, vormt op die manier ook (mono-) calciumsilicaathydraat (C-S-H) en zorgt zo voor de binding van de pleister met de strovezels. Let wel, dit kiezelzuur komt pas vrij als je de vezels voldoende nat maakt.

Succes ermee!
rijpezweer
Berichten: 140
Lid geworden op: 25 aug 2019, 20:38

Re: traskalk: bemerkingen bij recept?

Bericht door rijpezweer »

Keon,

Ik was nog vergeten je te bedanken voor de vele tips. Bij deze: bedankt!

rijpezweer
Krelis
Berichten: 762
Lid geworden op: 03 jul 2011, 16:11
Locatie: kop noordholland

Re: traskalk: bemerkingen bij recept?

Bericht door Krelis »

rijpezweer schreef: 13 jun 2021, 15:43 Keon,

Ik was nog vergeten je te bedanken voor de vele tips. Bij deze: bedankt!

rijpezweer
je bouwt dus niet in NL :D Wij kennen nu ‘BENG’ =bijna energie neutraal……
Plaats reactie