loth schreef:Wat wil ik bereiken:
1. Zo laag mogelijke maandlasten (stroom & gas);
2. Goed voor de wereld zijn.
Punt 1 kun je op verschillende manieren bereiken, met en zonder comfort. Als je gelooft in de noodzaak om CO2-uitstoot te verminderen dan kies je het beste voor de optie zonder wooncomfort want juist dat comfort zorgt voor het grootste energieverbruik:
- kleine woning (minder grondstoffen nodig, minder verliesgevende oppervlakken)
- verwarming zoveel mogelijk met passieve zonne-energie
- genoegen nemen met een lage kamertemperatuur (16°C), trui aan en hooguit bijverwarmen met houtkachel tijdens de koudste dagen
- geen warm water, wassen met koud water
- geen wasmachine, geen vaatwasser, geen droogkast, geen koelkast/vriezer (koele berging)
- geen auto maar fiets...
Dat je daar geen trek in hebt kan ik goed begrijpen maar dat heeft wel de consequentie dat je punt 2 moet laten vallen en moet accepteren dat je niet goed bent voor de wereld. Dat valt ook niet te veranderen door de woning uit te rusten met allerlei zogenaamd milieuvriendelijke technieken die alleen tot doel hebben om verspillend energieverbruik te greenwashen.
Waarmee niet gezegd is dat je geen comfortabele woning mag maken met verspillend energieverbruik waarbij je de lasten voor dat hoge verbruik zoveel mogelijk op derden afwendt. Maar noem het dan ook zo... verbeter de wereld: begin met eerlijk te zijn tegen jezelf. Wat je nodig hebt is het besef dat je niet duurzaam bezig bent en ook niet wilt zijn, dat je een woning wilt voorzien van alle hedendaagse gemakken én lage energiekosten.
Met dit als uitgangspunt kijk je met andere ogen naar je verbouwing: in hoeverre draagt een maatregel bij aan het wooncomfort en aan het verlagen van de energiekosten, waarbij de investeringskosten doorberekend worden in die energiekosten.
Isolatie scoort prima op beide punten, het klimaatcomfort is sterk afhankelijk van de thermische isolatie door verhoging van de stralingstemperatuur van binnenoppervlakken die deel uitmaken van de thermische schil (bg-vloer, gevels, kozijnen/ramen en dak). Een goede thermische isolatie beperkt het warmteverlies waardoor de binnentemperatuur minder onderhevig is aan de buitentemperatuur en waardoor er minder energie nodig is om de gewenste (hoge) binnentemperatuur op peil te houden.
Voor luchtdichting gelden ongeveer dezelfde argumenten: verhoging comfort (geen tocht, minder invloed van buiten) en verlaging energiekosten. Samen met isolatie zijn dit de meest effectieve en efficiënte maatregelen die in een woning getroffen kunnen worden om de woning comfortabel en energiezuinig te maken. De vraag is hoe ver je moet gaan, want de kosten voor betere isolatie en luchtdichting zijn uiteraard hoger. Op basis van het economisch optimum kun je zien dat bij dunnere isolatie de levensduurkosten zeer snel oplopen door hoge energiekosten terwijl bij dikkere isolatie de levensduurkosten langzaam oplopen omdat de levensduur van isolatie zeer lang is waardoor de investering lang blijft renderen. Hierbij is geen rekening gehouden met verhoging van energieprijzen, deze versterken het nadeel van te dunne isolatie en het voordeel van dikke isolatie. Op de vraag hoe dik je dan moet isoleren zou ik zeggen: niet lager dan het economisch optimum (ca. 26cm minerale wol, Rc>6,5), waarbij het vrij risicoloos gekozen kan worden voor nog dikkere isolatie. Als je verhoging van energieprijzen verwacht kun je gerust dikkere isolatie kiezen.
Goede luchtdichting is lastiger te realiseren, maar het komt hier vooral aan op zorgvuldige uitvoering van de luchtdichtingswerken. Deze werken zijn eenvoudig zelf uit te voeren tegen lage kosten (en veel vrije tijd).
Alle overige zaken zijn van minder (geen) belang. Als je zeer goed geïsoleerd hebt (Rc > 7-8) wordt het interessanter om ventilatieverliezen te beperken omdat die dan een relatief groter aandeel hebben in de totale verliezen. Ik zou dan wel kiezen voor balansventilatie met WTW en een bodem WTW zodat de verse lucht met vrij hoge temperatuur in de woning komt (comfort). Vloerverwarming kan dan al weinig meer toevoegen aan het klimaatcomfort omdat de oppervlaktetemperatuur van de vloer door isolatie al vrijwel gelijk is aan de luchttemperatuur.
Een douche-WTW bespaart op de energiekosten maar voegt niets toe aan het wooncomfort. De investeringskosten zijn relatief laag (zeker als je de WTW zelf maakt) zodat dit toch nog wel de moeite waard is. Zonnepanelen voegen ook niets toe aan het comfort van de woning en zijn meestal een verschrikking op bestaande daken, maar zijn wel ideaal om stroomkosten te vermijden. Zonneboilers zijn voor een gemiddeld huishouden niet interessant, ze voegen niets aan het comfort toe en besparen zo weinig energie dat de investering nooit terugverdiend wordt.
Gasketels en warmtepompen hebben vooral het gebruiksgemak (comfort) als voordeel, qua energiekosten zijn ze best wel zuinig maar de cv-installatie en warmtebron zijn relatief duur, vooral een warmtepomp is zeer duur. Voor zeer goed geïsoleerde woningen is zo'n uitgebreide verwarmingsinstallatie niet nodig.
Resumerend: als je de woning zeer goed isoleert en luchtdicht uitvoert heb je voldaan aan de basisvoorwaarde voor een comfortabele en energiezuinige woning zonder noodzaak aan allerlei kostbare en onderhoudsgevoelige installaties. En het is nog duurzaam (gaat lang mee) ook.