strobalen dakisolatie

[deleted]

De strobalen-muur wordt meestal opgebouwd als volgt:(binnen naar buiten)
leem-strobaal-traskalk. Bij voldoende bescherming tegen regen (oversteken) zou het eventueel ook leem-strobaal-leem mogen zijn.

Duidelijk geen dampremmen of dampschermen. (in vorm van een doek of plastic)

Maar bij dakisolatie met strobalen kom ik de meest uiteenlopende combinaties tegen:

-leem-strobaal-houtwolplaat-geventileerde luchtlaag-dakpannnen
-gipsplaat-luchtlaag-osb-strobaal-onderdakfolie-geventileerde luchtlaag-dakpannen
-gipsplaat-luchtlaag-intelligente damprem-strobaal-dampopen maar luchtdichte folie- gevventileerde luchtlaag-pannen
-gipsplaat-luchtlaag-dampSCHERM-strobaal-houtwolplaat-geventileerde luchtlaag-dakpannen.
-enz de combi's lijken eindeloos, elk strobalenhuis lijkt wel een andere variant te hebben op het dak.

Is dakisolatie met strobalen toch niet zo probleemloos ? Of vanwaar die verschillende (experimentele)opbouwen ?

G

[pelletpower]

G, lijkt me dat je zelf de specialist bent op dit gebied. Gebruik van gipsplaat is alleen voor afwerking lijkt me. Het is verder dampopen en heeft nagenoeg geen dikt of isolatiewaarde, waardoor vochtopbouw of invloed niet te verwachten zijn?

[deleted]

Gipsplaat is 'slechts' afwerking. Inderdaad. Redelijk dampdicht trouwens, zeker als je nog eens inrekent dat je het verft.
Maar ook andere afwerkingsmaterialen en eigenschappen kom je tegen:
-rietmatten met leem (dampopen!)
- houten schrootjes (dampopen)
- osb (dampdichte en dampopen vartianten)
- pvc schrootjes (dampdicht, badkamer)
- enz

Maar het ging me vooral over het (al dan niet) plaatsen van dampschermen, dampremmen en (onderdak) folies.
Er valt in dat opzicht geen lijn te trekken in de verschillende projecten.
Nochtans allemaal uitgetekend door architecten, aangezien het allemaal vrij recente huizen zijn.

G

[pelletpower]

Kan ook zijn dat het niet zoveel uitmaakt.

[Dutch John]

Misschien dat te verschillen te verklaren zijn aan de hand van de gestelde prioriteiten? Dampopen naar buiten heeft in eerste instantie natuurlijk de voorkeur. Echter een kapotte pan kan een ravage veroorzaken in het stro. Dus wordt er door sommigen een folie toegevoegd. Of juist onder het stro om te voorkomen dat damp van binnen in het stro trekt. Of allebei. Ik vermoed dat elke constructie een plausibele redenatie als basis kent, die tevens op ander gebied weer nadelen kent.

Stro als dakisolatie leidt een compromis van prioriteiten. En zal niet zonder moderne hulpmaterialen kunnen als je moderne zekerheid wilt.

Groet,
John

[deleted]

als je moderne zekerheid wilt.

Nou in die moderne zekerheid geloof ik niet zo.
Een fabrikant die 10 jaar garantie geeft op z'n produkt doet dat uiteindelijk op de geadverteerde eigenschappen.
Een dampopen, regendichte folie garandeert dus enkel maar dat regen van buitenaf er niet in geraakt en dat damp van binnenuit er uit geraakt. Lijkt goed, maar het probleem in de praktijk is dat er condens (= water) aan de verkeerde kant van de folie kan geraken. De fabrikant garandeert helemaal nergens dat die er ook weer uit geraakt.

Maar goed inmiddels een antwoord van de Belgische strokoepel: hun voorstel: strobalen binnenkant afwerken met leem en buitenkant met celit 4D. Dus twee zijden dampopen (sd-waarde beide ongeveer gelijk).

Volgens Pietje raadt de Nederlandse strobalenkoepel strobalen in het dak af.
Maar hij ging daar ook nog eens zijn oor te luisteren leggen ...

G

[deleted]

Dit is wel een mooie variant van een passief-zolder op een oud woonhuis.
Wilde ik jullie toch niet onthouden: een booggewelf van strobalen:

http://www.baubiologie.at/europe/austri ... tml?id=356

G

[deleted]

Redelijk dampdicht trouwens, zeker als je nog eens inrekent dat je het verft.

@Pellet: hier moet ik mezelf corrigeren. Heb het opgezocht en gipsplaat is inderdaad, zoals jij stelde, erg dampopen.
De verf die erop komt kan uitereaard zowel dampopen als dampdicht zijn.


G

[ritsaert snijder]

Hangt ook af van de cachering van de gipsplaten...ik heb gipsplaten gehad met een aluminium reflectielaag.

[deleted]

En nog een waanzinnige koepel.
Deze keer van Prof Minke.
Waanzinnig ook op bouwfysisch gebied: dampopen vanbinnen (leemstuc) en pvc-zeil langs buiten , zonder achterverluchting. Werkelijk geen (bouwfysisch)touw vast te knopen aan de strobalenbouw.
http://www.baubiologie.at/europe/europa ... kuppel.htm

G

[Strobouw Nederland]

Dag Gandalf,

Ik zie een interessante mailwisseling met veel goede antwoorden.
Ik wil echter 1 ding uit de wereld helpen.
Je mag nooit een leem-stro-leem opbouw maken. Ook niet als je een groot overstek hebt.
Met name in de herfst en winter zal het leem aan de buitenkant vocht aantrekken, waardoor het stro te nat wordt.
Dit geeft schimmelvorming en een ongezond binnenklimaat.

Michel
Vereniging Strobouw Nederland

[deleted]

Michel,

Van harte welkom op het ecologieforum.

En we kunnen wel wat input gebruiken, want de logica bij de diverse strobouw-projecten wordt ons hoe langer hoe onduidelijker.

Nu ook al geen leem aan de buitenkant bij grote oversteken ?
Hebben we het stro-hotel in Haps niet tezamen bekeken ? Ik dacht louter en alleen leem aan de buitenkant ? Eén van de weinige strobalengebouwen in Nederland ... (leem-strobaal-leem)

Waarom zou leem trouwens vocht aantrekken ?
Inderdaad elke goed geïsoleerde muur wordt zo koud vanbuiten dat de ochtenddauw er op zou kunnen neerslaan.
Wat zou het verschil in dat opzicht zijn met houtwolplaat of traskalk ? Niets toch ?

En verder wordt het vocht toch maar opgenomen door het leem tot een soort evenwichtstoestand bereikt is ?
Een toestand die bij leem juist erg snel bereikt wordt waardoor het achterliggende stro juist beschermd wordt ???
In het Duits klinkt het dan zo:

Die Vorteile des Lehm:

Bedingt durch die geringe Gleichgewichtsfeuchte von Lehm von 0,4-6 Gewichtsprozenten werden Holz und andere organische Stoffe, die von Lehm umgeben sind, entfeuchtet bzw. trocken gehalten, so dass diese nicht von Pilzen oder Insekten befallen werden. Im Vergleich dazu hat Holz eine Gleichgewichtsfeuchte von 1-12 %. Tierische Schädlinge brauchen in der Regel eine Mindestfeuchte von 14-18 %, Pilze eine Feuchtigkeit von mehr als 20 %. Insofern kann man von einer Konservierung durch Lehm sprechen

G

[Pietje]

Hoi Michel,

fijn dat je de weg naar het forum hebt gevonden!

Hoewel verschillende bronnen verschillend over leem aan de buitenkant schrijven, gaat het uiteindelijk om de realiteit. Haps is daar een goed voorbeeld van: een hoog gebouw met flinke overstek die natuurlijk nooit groot genoeg is om ook de onderkant droog te houden. Kunnen we in de herfst/winter een keer gaan meten op verschillende hoogtes: meten = weten. Relatieve vochtigheid en schimmelconcentratie lijken me zinnige gegevens. Noord/zuidwand ter vergelijking...?

Overigens is het niet heel interessant of leem aan de buitenkant nu wel of niet kan als er een alternatief is dat zeker goed is (trasskalk), maar het is wel interessant in hoeverre het wel/niet kan. Hoe vochtig wordt het nu echt, en hoe erg is dat.

[deleted]

Ik zou ook traskalk prefereren aan de buitenkant. Maar dat is omdat leem oplosbaar is in water en dus kan wegregenen.
(als dit het enige probleem is zou een brede overstek voldoende moeten zijn)

Als er daarentegen problemen zouden ontstaan omdat leem water opneemt uit de omgevingslucht, waarom zou het bij traskalk dan geen probleem zijn?
Die capaciteit om water uit de omgevingslucht op te slaan(hygroscopische vochtopname) is immers twee maal zo groot bij traskalk dan bij leem.
Zie punt 3.1.4 pagina 43 : http://www.positive-awards.be/IMG/pdf/P ... Thesis.pdf


G

[Dutch John]

Inderdaad, meten is weten. Ik zal de lokale loonwerker eens vragen of hij een vochtmeter heeft om stro en hooi te meten. Ik krijg het bij de eigenaren van het strohotel wel geregeld om wat gaatjes te boren voor metingen.

De leem aan de buitenkant begint minder fraai van kleur te worden. Zelfs in de oost-kant, die zelden nat regent, komt "het weer": zwarte schimmelspikkels. Toch heb ik alle vertrouwen in de vochtregulatie van de combinatie stro/leem. Er zit een behoorlijk dikke raaplaag op, terwijl de balen gedipt zijn in de leempap, dus scherpe overgangen zijn er niet. Vocht zal zich altijd verdelen.

Tijdens de bouw hebben we ervaren hoe snel het misgaat als de balen nat worden. Binnen een week is het stro omgezet tot zwarte modder. Nu ligt de zogenaamde droogbroei meer voor de hand. Dat is stro met een vochtgehalte van ongeveer 20%. Door droging/verdeling daalt dit vochtgehalte daalt vanzelf naar beneden de veilige 14%, maar laat een witte schimmel achter. Als het een eenmalige gebeurtenis is, dan geeft dat niets, maar keer op keer kan nooit goed gaan. Er zijn bij het strohotel twee kritische punten: de semi-dakkapellen. Daar is de overstek onderbroken, waardoor zelfs bij een licht buitje de aansluitingen aan het raamkozijn nat regenen. Maar het hangt nog steeds......

Groet,
DJ