Na nu wat ervaring te hebben opgedaan mett het werken met leem versus gips, wilde ik mijn duit in het zakje doen.
Ik ben een amateur op het gebied van stucken maar toch vele m2's met gips gedaan en een aantal dagen geleden met leem gestart. Mijn ervaring is tot nu toe positief. Ik moet er wel bijzeggen dat ik leem heb gekocht bij een leem winkel, 1200 kg voorgemengd met stro. Kosten waren in verhouding met gips zeer klein en het spul aanmaken gaat erg goed met een dwangmenger.
Hieronder mijn ervaring, wellicht heb je er wat aan:
Omdat ik gewend ben met gips te werken maak ik per keer circa 40 kilo droog mengsel aan op 5,2 liter schoon water. (Mijn leem is aardvochting) Het is even expirimenteren hoeveel water je nodig hebt maar dat zijn ongeveer de verhoudingen waar ik op uit ben gekomen. Giet het water in een mengbak / kuip en doe dan de leem er rustig bij. Kilotje of 10 per keer totdat de 40 kilo in de bak zit) Als je dat hebt gedaan, ga een grote kop koffie / thee drinken en laat het geheel rustig staan. (ongeveer 10 minuten) Daarna is het meng tijd. Pak een boormachine en zet er een roerstaaf op. Ga met rustige toeren de klei mengen totdat je een geheel egale klei hebt. Af en toe omroeren met een troffel helpt. Neem hier ook weer de tijd voor. Bij gips is dit mengen ongeveer 3 minuten werk omdat het sneller het vocht opneemt, voor leem is mijn ervaring dat ik rustig een kwartier aan het mengen ben voordat het mooi en egaal is.
Om te kijken of het goed pakt, schep je met een troffel een flinke schep op een stuc bord, schud het bord heen en weer (horizontaal) om de klei te verdelen en hou vervolgens het bord vertikaal. De klei moet bijna niet tot heel langzaam naar beneden zakken. In mijn ervaring is het dan een mooie verhouding om te gaan stucken.
Dit mengsel plakt netjes in een dunne laag (1 cm) zonder verdere versteviging zo op de (kale bakstenen) muur en beton onderdelen. Net als gips, is het werken met leem even vies / lees, je smeert de grond, je haren, oren, armen, benen en alles in een straal van 2 meter waar je werkt onder de kloddertjes) Ik ben er nu wel zodanig in bedreven dat het bij mij circa een halve meter is
maar hou hiermee rekening.
Droogtijd. Hang geheel af aan de omstandigheden. Het beste is om op een stukje stoeptegel een dun laagje te smeren, dan krijg je een idee. De afgelopen dagen (circa 24 graden binnen 60 - 70% luchtvochtigheid) duurde het 4 dagen voordat de klei droog genoeg was om niet meer in te drukken bij 1cm opbouw. Wederom, dit is mijn ervaring) Bij gips is het droogproces anders. Daar ga je na 3 kwartier beginnen met gladstrijken, en dan een half uurtje later sponzen en nog gladder maken. 2 uur nadat je begon is het hard, na 4 uur kan je het niet meer indrukken.
Ik ga niet zeggen, geef geen additionele versteviging aan de opbouw, riet, haar etc wat besproken heb ik geen ervaring mee nu toe. Voor krimpscheuren die er altijd en overal zijn, snij inderdaad in de binnen hoeken (dus de hoeken waar 2 muren bij elkaar komen) met een mes een gleufje. De dikte van de insnede kan een stanleymesje breed zijn (minder dan 1 mm) zolang je er maar voor waakt dat dat ingesneden stuk niet opnieuw aan elkaar gaat kleven bij afwerking van de toplaag.
Je mengsel kan gerust een lange tijd staan met een stuk plstoc eroverheen gedrukt.
Als je meerdere lagen op elkaar wil zetten, smeer de onderste laag dan niet glad aan. Hoe meer structuur er in de laag zit, hoe beter de volgende lagen pakken. (Denk aan klitteband) Dit is eenvoudig te bereiken door met een harde borstel horizontale strepen te trekken op een laag.
Als je muur of eerdere laag erg droog is, maak hem dan licht vochtig met een plantenspuit.
Ik hoop dat je er wat aan hebt!
succes met lemen.