Het proeven van leem

Omdat het bouwen met stro en leem zoveel facetten heeft is hier een speciaal forumonderdeel voor geopend.

Moderator: Moderators

Jet
Berichten: 12
Lid geworden op: 22 jan 2015, 22:40

Het proeven van leem

Bericht door Jet »

Onlangs heb ik grond opgegraven om de samenstelling te bepalen. Op ongeveer een meter vond ik klei-achtige leem. Althans, ik vermoed dat het zo heet.

Zoals de titel mag vermoeden, inderdaad, ik heb de leem geproefd. Nieuwsgierig of het zout smaakte omdat hier vlakbij vroeger de Zuiderzee was. Het is niet zout :D

Maar ik heb ook een aantal proeven gedaan zoals hier beschreven: http://wiki.ecologieforum.eu/Leem.
Volgens de balproef en de glansproef zit er veel klei in het spul. Worstproef is geslaagd en bij knijpen loopt er geen water uit.

De waterproef is nog aan het bezinken. Na 20 uur zijn 3 lagen te onderscheiden. Ik weet niet of de laag op 0 tot 3 cm zand of silt is maar ik vermoed silt. Doordat er een ribbel in de jampot zit kan ik niet goed zien of er nog een laag zand onder zit. Volgende keer weet ik een beter potje te kiezen!

Iets boven 7cm is nog een scheiding zichtbaar van een donkere laag met daarboven een iets lichtere laag.

Vakjesproef ga ik binnenkort doen!

Groetjes,
Jet
Bijlagen
Waterproef 20 uur 7 cm
Waterproef 20 uur 7 cm
Waterproef 20 uur 3 cm
Waterproef 20 uur 3 cm
Balproef
Balproef
ritsaert snijder
Berichten: 4465
Lid geworden op: 09 dec 2009, 10:53
Locatie: kachelbouwer /Portengen

Re: Het proeven van leem

Bericht door ritsaert snijder »

Jet,
De vakjesproef met scherp zand gaat uitsluitsel geven over de bruikbaarheid van het mengsel.
groet!

Ritsaert
Lieve
Berichten: 846
Lid geworden op: 09 dec 2013, 22:11
Locatie: Flobecq Henegouwen België

Re: Het proeven van leem

Bericht door Lieve »

Hier te lande is de klei/leem laag geel oker van kleur, waarschijnlijk door ijzer menging.
Persoonlijk vind ik het makkelijker in mijn omgeving een nieuwbouw project te zoeken waar ik leem kan ophalen van het uitgraven van een kelder.
Wat moet je anders met die grote put in je tuin?
Gebruikersavatar
Pietje
Moderator
Berichten: 3507
Lid geworden op: 04 jun 2012, 22:39
Locatie: Wijbosch
Contacteer:

Re: Het proeven van leem

Bericht door Pietje »

Alles wat later dan 10 minuten neerslaat is zo fijn dat je het klei (lutum) mag noemen. Dus een streepje zetten na 10 seconden is de zandfractie, 10 minuten silt en de rest klei. Het lijkt er inderdaad op dat je zo'n 20% klei hebt. Niet ideaal, maar het proberen waard.

Wat Lieve zegt is natuurlijk heel waar: als er leem bij jou in de grond zit, dan zit er vast ook leem in de buurt. Dus ga eens kijken bij bouwplaatsen in de buurt wat er uit de grond gehaald wordt. Hoe dieper hoe minder organische stof (veengrond uitgezonderd ;-) )
-- We hebben de aarde niet geërfd van onze voorgangers, maar te leen van onze nakomelingen --
Jet
Berichten: 12
Lid geworden op: 22 jan 2015, 22:40

Re: Het proeven van leem

Bericht door Jet »

Het lijkt mij dan dat er bijna geen zand in zit maar dat het hoofdzakelijk silt is. Ik heb de waterproef herhaald in een grotere pot met naar verhouding meer water. De laag zand/silt op de volgende foto is 17 mm. Het is niet heel nauwkeurig in te schatten maar het lijkt mij dat er wel 20 korreltjes in een millimeter passen, oftewel 340 in de hele laag, wat dus betekent dat het silt is.
Bijlagen
17 mm silt of zand
17 mm silt of zand
ritsaert snijder
Berichten: 4465
Lid geworden op: 09 dec 2009, 10:53
Locatie: kachelbouwer /Portengen

Re: Het proeven van leem

Bericht door ritsaert snijder »

Het ziet er uit als zand! Heb je de vakjesproef al gedaan? Je kan heel lang naar de potjes kijken maar met de vakjesproef weet je pas echt of je een voor jou bruikbaar materiaal hebt.
groet!

Ritsaert
Lieve
Berichten: 846
Lid geworden op: 09 dec 2013, 22:11
Locatie: Flobecq Henegouwen België

Re: Het proeven van leem

Bericht door Lieve »

Dit lijkt helemaal niet op leem.
Jet
Berichten: 12
Lid geworden op: 22 jan 2015, 22:40

Re: Het proeven van leem

Bericht door Jet »

Aha, ik leer steeds meer hier :D
Als de onderste laag geen silt is dan is het heeeeeeel fijn zand. Veruit het meeste ervan was na 10 seconden toch echt nog niet bezonken.
Ik heb nog geen echte vakjesproef gedaan, wel een eigenbedachte variant. Ik heb 15 ml van het meest klei-achtige spul tot ongeveer een mm dikte uitgesmeerd (links). Hetzelfde voor het meer zanderige spul wat minder diep in de grond zit (rechts), en in het midden een mengsel van beide, 50/50. Na drogen op de verwarming zijn alleen in de linker een paar heel kleine scheurtjes te zien. Op de foto is het nog nat.
Ook heb ik wat droge brandnetel gebroken tot stukjes van minder dan 5 cm. Dit heb ik gemengd met het meest klei-achtige spul. Ongeveer 2 delen stevig aangedrukte brandnetel op 1 deel leem. Als ik de brandnetel eerst in water week dan lukt 3 op 1 ook vast wel, of 4 op 1. Eerst maar eens afwachten hoe deze bal opdroogt.
Bijlagen
Alternatieve vakjesproef
Alternatieve vakjesproef
Lieve
Berichten: 846
Lid geworden op: 09 dec 2013, 22:11
Locatie: Flobecq Henegouwen België

Re: Het proeven van leem

Bericht door Lieve »

Heeft deze materie ook de kleverigheid van klei?
Jet
Berichten: 12
Lid geworden op: 22 jan 2015, 22:40

Re: Het proeven van leem

Bericht door Jet »

Als ik er geen zand aan toevoeg is het heerlijk kneedbaar! Het is zachter dan de klei die ik van vroeger op school ken. Daarbij moest je soms hard werken. Mijn spul heeft dan qua plasticiteit meer weg van losgeklopte boter, alleen is het zwaarder, vormvaster en niet vet natuurlijk. Worstproef doet hij zelfs beter dan ik mij van klei herinner.
Sommige proefjes heb ik gefilmd, heeft iemand er wat aan als ik die op YouTube zet?
Gebruikersavatar
Pietje
Moderator
Berichten: 3507
Lid geworden op: 04 jun 2012, 22:39
Locatie: Wijbosch
Contacteer:

Re: Het proeven van leem

Bericht door Pietje »

Jet schreef:Sommige proefjes heb ik gefilmd, heeft iemand er wat aan als ik die op YouTube zet?
Ja! Ja! :lol:
Ook voor ons is het leerzaam de proefjes te zien en te vergelijken met de samenstelling uit de waterproef.

Heb je al een bouwplaats gevonden om dieper gelegen leem op te duikelen?
-- We hebben de aarde niet geërfd van onze voorgangers, maar te leen van onze nakomelingen --
Jet
Berichten: 12
Lid geworden op: 22 jan 2015, 22:40

Re: Het proeven van leem

Bericht door Jet »

Ik weet niet of dit werkt. Ik heb net magisto gedownload en een kort filmpje gemaakt van mijn opnamen. Het is nog niet precies hoe ik het wil laten zien maar het geeft wel een idee. Ik hoop dat deze link werkt:

http://magis.to/JTcsXAYCRwYiJjwEDmEwCXx6?l=vsm&o=i&c=c

Nu op zoek naar een fijnere video editor :D
ritsaert snijder
Berichten: 4465
Lid geworden op: 09 dec 2009, 10:53
Locatie: kachelbouwer /Portengen

Re: Het proeven van leem

Bericht door ritsaert snijder »

Prima variant, vooral als je het krimpen kan beoordelen. Vraag is vervolgens of de beste variant stevig genoeg is voor toepassing in je oven.

Vroeger waren ze niet gewend aan een standaard product en waren ze heel selectief met welk leem ze waar toepasten.
groet!

Ritsaert
Jet
Berichten: 12
Lid geworden op: 22 jan 2015, 22:40

Re: Het proeven van leem

Bericht door Jet »

Ik heb net een nieuw filmpje in elkaar geknutseld en op YouTube gezet. Ik weet alleen nog niet hoe ik foto's invoeg en titels en zo, dat leer ik vast later nog wel.

Ik hoop dat deze link werkt:


Zoek anders op YouTube naar "het proeven van leem".

Het spul is harder dan het materiaal waar ik jaren geleden een oven van heb gebouwd. Mijn brandnetel/leem-bal ziet er veelbelovend uit, al is hij nog niet door en door droog.

Wordt vervolgd!

Oh ja, ik ga het zelf uit de tuin opgraven en niet van een bouwplaats halen. Dan leer ik ook wat het met de grond doet als je een leemlaag weghaalt. Misschien wordt het stuk natter omdat het lager is, of misschien juist droger doordat water sneller wegzakt. We zullen zien!
Laatst gewijzigd door kockie op 29 jan 2015, 11:40, 1 keer totaal gewijzigd.
Reden: youtube inline gezet
Lieve
Berichten: 846
Lid geworden op: 09 dec 2013, 22:11
Locatie: Flobecq Henegouwen België

Re: Het proeven van leem

Bericht door Lieve »

Leuk filmpje, dit spul lijkt wel stevig.

Enige jaren geleden zijn hier in de buurt proefboringen gedaan, de kleilaag heeft een dikte tot 90 meter.
Op aangevoerde aarde zullen er wel geen zo dikke lagen zijn.
Plaats reactie