Ecologieforum

ritsaert snijder schreef:Ik heb een tijdje terug begrepen dat Tierrafino de leem uit verschillende opgravingen haalt en dan bewerkt en mengt.

Vrijdag heb ik een lezing bijgewoond bij Mediamatic in Amsterdam waar een strobalenkantoor wordt gebouwd.
De muur wordt afgewerkt met basisleem van Tierrafino.
De zoon van Carl Giskes (Tierrafino) gaf ook een kleine lezing en vertelde dat zij de leem inderdaad vanuit diverse plaatsen in Duitsland
aangeleverd krijgen.

@Pietje:
Vandaag ben ik naar Mierlo geweest na jou tip en wel naar de wijk in oprichting Luchen.
Op braakliggend terrein vond ik kleine hoeveelheden leem gedumpt, waarschijnlijk door nieuwe bewoners die het kwijt wilden.
Op een bouwplek er in de buurt zag ik een grote bult met zand en flinke stukken lichtgrijze leem, helaas achter een afgesloten hek.
Ik zal de aannemer deze week eens benaderen. Er ligt dus aardig wat, bedankt voor de tip!

Ik zat zelf te denken, misschien kun je ook terecht bij grondverzetbedrijven. Heeft iemand daar ervaring mee?

@Pellet,
Ik denk dat Tilburg een Kaatsheuvel voor mij de meest dichtbijzijnde plekken zijn om leem te halen. Hier zit alleen veen en klei en geen leem.

@Rits,
Zijn wij niet in oktober 2011 onderweg, ergens tussen Benschop en Lekkerkerk, langs vers geploegde polders gereden? Zagen er vanuit de auto behoorlijk vet uit. Is toch dichterbij lijkt me.
groet,
Gerard

Klei is toch prima om leem van te maken...?

Hey Henk,

als je vanuit Eindhoven richting den Bosch gaat heb je na Best aan de linkerzijde een (bos)wandelgebied (Als je een naam roept zeg ik ja of nee:-) Als je daar een keer gaat wandelen of mountainbiken, moet je een lege rugzak en plastic zakken meenemen. Onder bijna elke omgevallen boom zie je hele kluiten prachtige witte en lichtgele brokken. Die zijn geweldig om in te kleuren....(en nou niet allemaal tegelijk gaan natuurlijk, of even wachten op de herfst...)

Midden in dat terrein staat een boerderij waar ik ze een paar jaar geleden zag inkuilen, één keer raden wat daar op de grond lag na het uitgraven. Misschien zijn ze te porren om een aanhanger vol te gooien de volgende keer.

Trouwens, toen de A50 daar doorgetrokken werd, zagen de uitgegraven wegen ter hoogte van en tussen Son en Breugel en Ikea helemaal geel, heb je dat ook meegekregen toen? Er zullen vast boeren zijn die regelmatig voer inkuilen.

Vraag zand- en grind transporteurs. Die brengen je graag 10 kuub klei á 35 euro. En misschien mag je bij de kleiputten voor hen onbruikbare leem zo "opscheppen". Rij niet zelf half Nederland door voor een beetje passende leem. Dat is energetisch onverantwoord. Neem dan liever pure rivierenklei en metselzand uit de buurt. Met pure klei kun je alle kanten uit, omdat je de mengverhoudingen kunt kiezen en het zand kunt zeven voor bijvoorbeeld finishlagen. Met leem wordt dat wat lastiger. Maar met leem die letterlijk uit je eigen achtertuin komt, zijn die beperkingen vergeven, want een eerlijker materiaal is er niet.

Groet,
DJ

@ Gerard,
Klopt dat is lekkere vette klei....

Leem, klei, zelf samenstellen...
De grote vraag is wat je wil. Je kunt een leemachtig materiaal gebruiken om muren te maken, om stenen te metselen, om buitenmuren te maken of om vochtregulerende binnenmuren te maken of om te gebruiken als massa (warmtemuur/bankje) in of bij de kachel.

En dan vergeet ik vast nog toepassingen.

Constructief
Om constructieve elementen te maken is stevigheid nodig en dan kan je een klei- metselzand mengsel maken. Dat verstevig je dan met riet, hennep, stro, hout, takken wat je maar voorhanden hebt. Aandachtspunt is wel dat het verstevigingsmateriaal niet vergaat. Je kunt hier de minder goede klei en leemresten voor gebruiken.

Massa bij een kachel
In een kachel kan je geen brandbare materialen toevoegen. Ijzer is ook niet handig, hoewel steengaas bij mij goede resultaten oplevert. Ik zou voor een kachel ook de wat betere leem/ klei gebruiken ook omdat het eventuele lekken goed kan afsluiten.

Vochtregulerend oppervlak binnen
De goede eigenschappen van leem (vochtregulerend/ vocht bufferend) werken bij leem met de juiste verhouding van klei, silt en zand en voldoende laagdikte. De fijne deeltjes hebben hierbij een belangrijke rol. Ik geloof niet dat metselzand en vette klei helemaal vergelijkbare eigenschappen hebben. Ik vraag me af of de leemfinish die je kan kopen, met als bindmiddel kleipoeder dezelfde goede werking heeft als een goede fijne leem.

Ik gebruik de leem vooral voor mijn binnenmuren. Ik wil ook graag een vochtregulerende werking. Ik heb er dus destijds niet voor gekozen om klei en zand te gebruiken. Ik ben wat verder gereden en ik heb leem opgegraven. Niet omdat ik zeker weet dat klei en metselzand niet werken maar omdat ik een stukje zekerder ben over de werking van leem.

Ik heb een poging gedaan om de leem-klei discussie een andere insteek te geven. Ik hoop dat jullie willen schieten op mijn denkbeelden. Voor de vele verschillende toepassingen zijn er verschillende oplossingen...

discussie over bouwbesluit is afgesplitst naar "kachel en bouwbesluit".

Discussie is een beetje dood. Is leem niet een mengsel van klei en zand?

Als je nog een keer gaat RS, geef me dan een seintje svp.

Pellet,
De discussie laait op en zwakt weer af.....is misschien wel het meest actief in het voorjaar...Mijn laatste lading komt uit Kaatsheuvel, het gat is nu een zwembad en ik heb een stevige hoop leem liggen, als die opgaat ga ik weer op jacht.

Leem is silt klei en zand. De passendheid van de korrels is van groot belang voor de stevigheid en hardheid. Ik heb wel met klei en metselzand gewerkt maar dat werd minder hard (ik zal het nog eens proberen).

RS,
Er is hier een ecologische buurman in het dorp die nogal met strobalenbouw aan de gang is. Toen ik hem vroeg eens een keer lokaal naar leem te kijken, begon zijn vrouw te lachen. Zelf stelde hij direct voor een kraantje in te schakelen. M.a.w. je schept je een ongeluk als je het zelf wilt doen. In hoeverre is er kant en klare leem uit de grond te halen. Dat zijn dingen waar jij in onze buurt concrete ervaring mee hebt. Vroeg me al af hoe je dat gedaan had. In gedachten zag ik je ergens in een gemeenteplatsoen aan de gang en dat beeld leek me wel grappig. Zwembad maakt veel duidelijk. Pas je de leem wel direct toe of voeg je nog zand/klei toe?

Pellet,
Ik ga er heen en ik doe wat testen op de plek en als dat voldoet neem ik wat mee. Thuis doe ik dan de jampotproef en de plankje-vakjes proef.Ik voeg altijd metselzand toe aan de hand van de plankje vakjesproef. Zuiver goed bouwleem (dus zo zonder toevoegingen bruikbaar) is alleen in België te vinden.